အမိႈက္မွလွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္သို႔
“ၿမိဳ႕ေတာ္ပုသိမ္မွာ အိမ္ေျခေပါင္း ၃၀၀၀နီးပါးနဲ႔ ေနထိုင္သူလူဦးေရ ၁၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိပါတယ္။ ေန႔စဥ္ အမိႈက္မ်ိဳးစံု (၁၈)တန္နဲ႔ တန္(၂၀)ခန္႔ ေလာက္ကို အမိႈက္ကား (၇)စီးနဲ႔ တစ္ေန႔ႏွစ္ေခါက္စီ သိမ္းဆည္းၿပီး န႔ံသာကုန္းအမိႈက္ပံုမွာ စုပံုစြန္႔ပစ္ပါတယ္။ နံ႔သာကုန္းအမိႈက္ပံုေျမဟာ (၅.၄)ဧကပဲရွိၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက စုပံုခဲ့တာမို႔ အမိႈက္ေတြဟာ ေတာင္လိုပံုေနပါၿပီ။ ယခင္ကၿမိဳ႕ အစြန္ျဖစ္ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္း ၿမိဳ႕ကြက္သစ္ေတြခ်ထား ေပးတဲ့အခါ အမိႈက္ပံုႀကီးဟာ လူေနရပ္ကြက္ထဲ ေရာက္ရွိလာပါတယ္။ မိုးရာသီေရာက္တာနဲ႔ အမိႈက္ပံုေပၚ ကားတက္ မရတဲ့အခါ အခက္အခဲေတြျဖစ္ပါတယ္။ အျခားအမိႈက္စြန္႔ပစ္ဖို႔ ေနရာလည္း ရွာလို႔မရေတာ့ လမ္းေပၚမွာပဲ အမိႈက္ေတြပံုၿပီး မ်ားလာရင္ ေဆာက္လုပ္ေရးက စက္ယႏၲရားငွားၿပီး ဖယ္ရွား ဒီလိုသံသရာ လည္ေနတာ ႏွစ္ေပါင္း မနည္းေတာ့ပါဘူး။ ေခတ္မီၿပီး ေရရွည္ အဆင္ေျပမယ့္ နည္းလမ္းေတာ့ရွာဖို႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုေနပါၿပီ” ဟု စည္ပင္က ၀န္ထမ္းတစ္ဦးက ေျပာဆိုပါတယ္။
“နည္းလမ္းကရွိပါတယ္ 3Rs Reduce, Reuse and Recycle ေပါ့ Waste problem က ပုသိမ္တစ္ၿမိဳ႕တည္း ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံတည္းရဲ႕ problem မဟုတ္ပါဘူး Global Issue ျဖစ္ေနတာပါ က်ေနာ္တုိ႔ အခုအမိႈက္သိမ္းတယ္ဆိုတာ အလြန္တရာေခတ္မမီေတာ့တဲ့လုပ္ငန္းပါ လူၾကားထဲက လမ္းေပၚကအမိႈက္ေတြကို လူနဲ႕ေ၀းတဲ့ေနရာ မျမင္ရတဲ့ေနရာကို ေရႊ႕ေျပာင္းတဲ့ အလုပ္ပဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ မွန္ကန္တဲ့ Waste Management တစ္ခု မဟုတ္ပါဘူး။ (Waste Management နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သီးျခားတင္ျပပါ့မယ္) ေနာက္ အမႈိက္ဆိုရင္ စည္ပင္အလုပ္လို႔ပဲ ဒီမွာျမင္ေနၾကေသးတယ္ အဲဒီအျမင္ဟာလည္း ေခတ္ေနာက္က်ေနပါၿပီ အမိႈက္စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဆိုတာ ဌာနတစ္ခုတည္းရဲ႕ အလုပ္မဟုတ္ပါဘူး Community participation မပါလို႔မရပါဘူး အမိႈက္စီမံခန္႔ခြဲမႈရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးပါ၊ ပတ္၀န္းက်င္ပ်က္စီးရင္ ဒုကၡေရာက္မွာက Public ပါ ဒါကို သေဘာေပါက္ဖို႔ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုပါတယ္။ လိုရင္းေျပာရရင္ အမိႈက္ကို ေလွ်ာ့ခ်ရပါမယ္။ ပစၥည္းကို လြယ္လြယ္မစြန္႔ပစ္ပါနဲ႔ ကိုယ္ကမစြန္႔ပစ္မျခင္း အမိႈက္မျဖစ္ေသးပါဘူး။ အမိႈက္ကေန ရသမွ်ျပန္သံုးၾကရပါမယ္။ ကိုယ့္အတြက္ အသံုးမလိုေပမယ့္ တျခားသူအတြက္ အသံုး၀င္ႏို္င္တယ္ဆိုတာ သိထားရပါမယ္ မစြန္႔ပစ္ဘဲ ေ၀မမွ်သံုးသင့္ပါတယ္။ အမိႈက္ကိုျပန္လည္ထုတ္လုပ္အသံုးျပဳရပါမယ္။ အမိႈက္ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ သယံဇာတပါ အသံုးခ်တတ္ဖို႔ပဲလိုတာပါ။ နည္းလမ္းတစ္ခုကေတာ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ထုတ္တာပါ။” လို႔ စည္ပင္အရာရွိက ရွင္းျပပါတယ္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ၿမိဳ႕ေတာ္အဂၤါရပ္ႏွင့္ျပည့္စံုတဲ့ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္လာေစေရး ေဆာင္ရြက္ရာမွာေတာ့ အမိႈက္ စီမံခန္႔ခြဲမႈကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ပါတယ္။
“နည္းလမ္းကရွိပါတယ္ 3Rs Reduce, Reuse and Recycle ေပါ့ Waste problem က ပုသိမ္တစ္ၿမိဳ႕တည္း ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံတည္းရဲ႕ problem မဟုတ္ပါဘူး Global Issue ျဖစ္ေနတာပါ က်ေနာ္တုိ႔ အခုအမိႈက္သိမ္းတယ္ဆိုတာ အလြန္တရာေခတ္မမီေတာ့တဲ့လုပ္ငန္းပါ လူၾကားထဲက လမ္းေပၚကအမိႈက္ေတြကို လူနဲ႕ေ၀းတဲ့ေနရာ မျမင္ရတဲ့ေနရာကို ေရႊ႕ေျပာင္းတဲ့ အလုပ္ပဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ မွန္ကန္တဲ့ Waste Management တစ္ခု မဟုတ္ပါဘူး။ (Waste Management နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သီးျခားတင္ျပပါ့မယ္) ေနာက္ အမႈိက္ဆိုရင္ စည္ပင္အလုပ္လို႔ပဲ ဒီမွာျမင္ေနၾကေသးတယ္ အဲဒီအျမင္ဟာလည္း ေခတ္ေနာက္က်ေနပါၿပီ အမိႈက္စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဆိုတာ ဌာနတစ္ခုတည္းရဲ႕ အလုပ္မဟုတ္ပါဘူး Community participation မပါလို႔မရပါဘူး အမိႈက္စီမံခန္႔ခြဲမႈရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးပါ၊ ပတ္၀န္းက်င္ပ်က္စီးရင္ ဒုကၡေရာက္မွာက Public ပါ ဒါကို သေဘာေပါက္ဖို႔ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုပါတယ္။ လိုရင္းေျပာရရင္ အမိႈက္ကို ေလွ်ာ့ခ်ရပါမယ္။ ပစၥည္းကို လြယ္လြယ္မစြန္႔ပစ္ပါနဲ႔ ကိုယ္ကမစြန္႔ပစ္မျခင္း အမိႈက္မျဖစ္ေသးပါဘူး။ အမိႈက္ကေန ရသမွ်ျပန္သံုးၾကရပါမယ္။ ကိုယ့္အတြက္ အသံုးမလိုေပမယ့္ တျခားသူအတြက္ အသံုး၀င္ႏို္င္တယ္ဆိုတာ သိထားရပါမယ္ မစြန္႔ပစ္ဘဲ ေ၀မမွ်သံုးသင့္ပါတယ္။ အမိႈက္ကိုျပန္လည္ထုတ္လုပ္အသံုးျပဳရပါမယ္။ အမိႈက္ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ သယံဇာတပါ အသံုးခ်တတ္ဖို႔ပဲလိုတာပါ။ နည္းလမ္းတစ္ခုကေတာ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ထုတ္တာပါ။” လို႔ စည္ပင္အရာရွိက ရွင္းျပပါတယ္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ၿမိဳ႕ေတာ္အဂၤါရပ္ႏွင့္ျပည့္စံုတဲ့ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္လာေစေရး ေဆာင္ရြက္ရာမွာေတာ့ အမိႈက္ စီမံခန္႔ခြဲမႈကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ပါတယ္။
 ္ |
| ၿမိဳ႕ေတာ္ပုသိမ္ နံ႔သာကုန္းရွိအမိႈက္ပံုႀကီး (Opened Dumping စနစ္ဟာ ေခတ္ေနာက္က်ေနပါၿပီ၊ 3Rs ကိုေဆာင္ရြက္ၿပီး မျဖစ္မေနစုပံုရမယ္ဆိုရင္ Land filling နည္းပဲသံုးသင့္ပါတယ္) |
 |
| အမိႈက္မွ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ထုတ္လုပ္မႈ နည္းစဥ္ |
 |
| အမိႈက္ကေန စြမ္းအင္ထုတ္ဖို႔ အမိႈက္ကိုခြဲျခားစြန္႔ပစ္တဲ့စနစ္က်င့္သံုးရပါမယ္ |
No comments:
Post a Comment